Op weg naar een vitale sector

Als PGGM dragen we bij aan het verhogen van vitaliteit van werknemers, werkgevers en de sector zorg en welzijn. Door ervaringen van zorgprofessionals te onderzoeken, begrijpen we meer en kunnen we gerichter hulp bieden. Elk kwartaal deelt Anouk ten Arve de resultaten van een onderzoek van PGGM&CO, dit keer over werkdruk.

Waarom een onderzoek naar werkdruk?
Deelnemers in zorg en welzijn ervaren steeds meer werkdruk in de sector. Willen we hier iets aan doen, dan moeten we eerst begrijpen waar die werkdruk vandaan komt. En wat werkdruk precies inhoudt, want het is nogal een containerbegrip. Als we dat met onderzoek onder deelnemers kunnen ontrafelen, weten we waar we tijd en geld kunnen inzetten voor een vitale sector. Iedere week bevragen we vijfduizend leden naar hun ervaringen in zorg en welzijn met ons nieuwe – wetenschappelijk gevalideerde – onderzoeksinstrument ‘Hartslag van zorg en welzijn’. Dit keer was werkdruk dus het onderwerp.

De resultaten
In 2023 zien we in alle branches en op alle opleidingsniveaus een stijging van het werkplezier, vooral bij jonge medewerkers. Wat interessant is, is dat de ervaren werkdruk lager is dan de verwachte werkdruk. Het ervaren werkplezier is juiste weer hoger dan het verwachte werkplezier. Deelnemers denken dus over het algemeen dat de werkdruk hoger zal zijn en het werkplezier minder dan het daadwerkelijk is. Hier leggen we bij PGGM&CO nu de focus op, want voor de zorgprofessional is de wereld op deze manier veel zwaarder dan nodig is. We moeten gaan van: ‘Volgende week valt er vast weer een collega uit, dan kan ik het niet meer aan’, naar: ‘Ik ben me ervan bewust dat het eigenlijk altijd wel meevalt en dat mijn werkplezier eigenlijk altijd groter is’.

Wat is werkdruk en hoe verhoudt het zich tot werkplezier?
Binnen werkdruk maken we onderscheid in emotionele, fysieke, kwantitatieve (te veel) en kwalitatieve (te moeilijk) werkdruk. Daarnaast is er nog een verschil tussen het aantal gewerkte uren en de ervaren werkdruk van de werknemer. Deze verschilt nogal eens. Stressoren als werk- en regeldruk, werk-privéconflicten en onduidelijkheid in de werkrol, leiden tot uitputting en daarmee verzuim. Werkplezier zorgt daarentegen tot werkvermogen, vitaliteit en betrokkenheid. Werkdruk zorgt voor uitputting, werkplezier motiveert. Hoe kunnen organisaties dat laatste faciliteren?

Maatregelen voor een gezondere organisatie
Binnen onze onderzoeken kijken we altijd naar de werkkenmerken: waar loop je op leeg en waar krijg je energie van? En wat heeft dat voor invloed op jou als individuele medewerker? Dan zien we dat het organisatieklimaat een belangrijke voorwaarde is. In een positief organisatieklimaat heb je aanzienlijk minder stressoren en meer energiebronnen. Kijk dus eerst naar het organisatieklimaat als bron van de werkdruk. Verlaag daarnaast de registratiedruk, geef meer regelvrijheid en zorg voor een betere roostering (eventueel met behulp van AI) en kijk daarna pas naar individuele maatregelen. Een zorgprofessional is al druk genoeg. En ga het gesprek aan, stel vragen. Haal dat bord spaghetti uit elkaar. Want pas als je het begrijpt, kun je er iets aan doen.

Lees hier meer over het onderzoek op de website van PGGM&CO.